Lokale omroepen moeten lokale netwerkorganisaties worden

Dit najaar reis ik het land door om op vijf verschillende plekken de lokale omroepen bij te praten over de laatste ontwikkelingen in de media. Nu geef ik wel vaker presentaties aan media-organisaties, maar ik merk toch dat ik het bij deze presentaties lastiger vindt dan normaal om mijn verhaal af te stemmen op het publiek. De verschillen tussen de lokale omroepen zijn namelijk gigantisch.

Elger van der WelWekelijks schrijft Elger van der Wel een column over innovatie in de journalistiek en media. Deze week schrijft hij over de toekomst van lokale omroepenBij sommige omroepen mist basiskennis en moet ik zelfs uitleggen wat Instagram is. Anderen zijn qua kennis al een stuk verder, maar ontbreekt het aan tijd om nieuwe stappen te zetten. Dat terwijl lokale omroepen naar mijn mening een belangrijke maatschappelijke rol vervullen en internet juist de perfecte manier voor hen is om publiek te bereiken.

Grote verschillen

Dat er zulke grote verschillen zijn tussen lokale omroepen is niet gek, want er zijn grote verschillen tussen de gemeentes in ons land. Een lokale omroep in een grote stad heeft een stuk meer budget (in de basis is er een vaste subsidie per inwoner), maar waarschijnlijk ook meer mensen binnen de gemeente om dingen te doen.

Daar komt bij dat de omroepen voor een groot deel (of zelfs volledig) op vrijwilligers draaien. Daardoor zijn er omroepen waar ‘wat oude mannetjes zitten te hobbyen’, maar ook omroepen waar juist een groep jonge mediamakers de drijvende kracht is. Allemaal hebben ze echter één ding gemeen: de vrijwilligers – en betaalde medewerkers trouwens net zo goed – werken er omdat ze radio en tv willen maken.

Talent

Lokale omroepen zijn van oudsher dan ook een belangrijke broedplaats voor jong talent. Het overgrote deel van de dj’s die je op de landelijke radio hoort zijn ooit begonnen bij een ‘lokalo’.

Doordat iedereen kan bloggen en vloggen, hoef je niet bij een lokale omroep om jezelf te ontwikkelen Deel deze quoteOp online gebied vervult de lokale omroep die functie niet. Doordat iedereen kan bloggen en vloggen, hoef je niet bij een omroep om jezelf te ontwikkelen. Dat zorgt ervoor dat bij omroepen voornamelijk aanwas is van jong talent dat aan de slag wil met traditionele media.

Een bijkomend probleem is dat lokale politici dol zijn op het televisie-aspect van de lokale omroep. Ze vinden het leuk om op tv te komen, maar beslissen ook over de subsidie en licentie van de omroepen. Mede daarom is televisie voor veel omroepen het belangrijkste medium. Daar komt bij: tv is relatief duur om het te maken, dus het slokt in veel gevallen driekwart van het budget van een omroep op.

Netwerkorganisatie

Al met al zijn er dus een heleboel redenen waarom de omroepen zich nog steeds vooral focussen op radio en tv. Nu is het niet zo dat ze niets online doen, maar als omroepen het doen dan blijft het beperkt tot het uploaden van tv-items en het publiceren van wat nieuwsartikelen.

Dat terwijl er zoveel mogelijkheden zijn om een breder en jonger publiek te bereiken. Een podcast met lokale ondernemers is zo gemaakt en ook een Instagram-account met nieuwsfoto’s uit een stad of dorp hoef niet veel werk te zijn.

De lokale omroep zou veel meer een maatschappelijk netwerk kunnen zijn Deel deze quoteIk denk zelfs dat het nog een stap verder kan gaan dan dat. De lokale omroep zou veel meer een maatschappelijk netwerk kunnen zijn, of dat in ieder geval faciliteren. Door wijkcorrespondenten aan je te binden die wekelijks een nieuwsbrief schrijven over wat er speelt in de wijk, sta je veel dichter op de inwoners. En met een Facebook-groep voor een stad of dorp faciliteer je discussies over wat er speelt. Tegelijkertijd bouw je een band op met je publiek en haal je er hopelijk input uit voor verhalen die je wilt maken.

Streekomroepen

Op dit moment loopt er landelijk een groot traject waarbij het de bedoeling is dat lokale omroepen fuseren om grotere streekomroepen te vormen. In mijn ogen het aangewezen moment om ook meteen aan de slag te gaan om de omroepen qua uitingen en werkwijze een grotere online focus te geven.

Dat betekent ook dat omroepen dingen moeten laten. Een item minder in het dagelijkse nieuwsprogramma. In plaats van één evenement live uitzenden op televisie, tien evenementen verslaan via internet. En daarnaast kijken of er in de lokale gemeenschap mensen zijn die het leuk vinden om media te maken. Om een podcast te maken, een nieuwsbrief te schrijven, foto’s te maken.

De kansen liggen voor het oprapen, de vraag is alleen of de lokale omroepen dat ook doen. En anders zouden gemeentebesturen misschien het voortouw moeten nemen…