De journalistiek zou meer moeten inspelen op de behoefte van haar publiek

Als je kijkt naar discussies die er in de journalistiek spelen dan gaat het al jaren over verdienmodellen, over clickbait, over de macht van Facebook en Google en (sinds een jaar) over nepnieuws. Allemaal onderwerpen die belangrijk zijn, waren over gepraat moet worden en waar werk van gemaakt dient te worden. Tegelijkertijd ook allemaal onderwerpen met een negatief karakter, dat terwijl ik er van overtuigd ben dat er nog nooit zoveel kansen waren voor de journalistiek als nu.

Elger van der WelWekelijks schrijft Elger van der Wel een column over innovatie in de journalistiek en media. Deze week schrijft hij over de Nederlandse startup Newschain.Journalisten hebben meer middelen dan ooit tot hun beschikking om een verhaal te vertellen. Tekst, foto’s, video en audio, maar ook zaken als games en virtual reality/augmented reality. Nog veel mooier is dat je een heel goed beeld kan krijgen van hoe het publiek zich gedraagd en wat ze willen. Op een zeer getailleerd niveau. En in mijn ogen hebben veel journalisten nog niet ontdekt hoe ongelofelijk waardevol dat is. Het is het geheime ingrediënt om je werk nog beter te doen.

Journalistieke proces

Het grote probleem is dat gebruikersdata tot nu toe niet altijd goed wordt ingezet. Redacties worden voorzien van Chartbeat-dashboarden om te tonen welke pagina’s de meeste pageviews hebben gekregen. Mede gedreven doordat uitgevers nog steeds geld proberen te verdienen met ouderwetse banners. Pageviews zijn dan de heilige graal en clickbait is het resultaat.

Je maakt nieuws voor je publiek, niet voor jezelf. Deel deze quoteJe kunt die gebruikersdata echter ook gebruiken om meer inzicht te krijgen in wat mensen echt willen weten, in of je je verhaal goed vertelt of verkoopt. Journalisten moet hun journalistieke keuzes niet laten leiden door data, maar moeten de inzichten die het op kan leveren over het publiek wel actief meenemen in het journalistieke proces. Je maakt nieuws immers voor je publiek, niet voor jezelf.

En geef toe: je hebt toch liever 100 mensen die je artikel uitlezen, dan 1000 mensen die op een misleidende kop klikken om vervolgens binnen 20 seconden de pagina weer verlaten?

Newschain

Een mooi voorbeeld van denken vanuit de behoefte van de gebruiker en vervolgens goed inzicht krijgen in het gedrag van die gebruiker, is een nieuwe dienst die op dit moment wordt ontwikkeld door twee jonge Nederlandse journalisten. Jolien van de Griendt en Pepijn Nagtzaam zijn begin dit jaar gestart met hun startup Newschain, een manier om extra context aan artikelen toe te voegen en daarbij direct inzicht te krijgen of mensen behoefte hebben aan die context.

Het idee achter Newschain is eigenlijk heel simpel. Je maakt blokken met achtergrondinformatie over een bepaald onderwerp. Bijvoorbeeld een stuk historie, de uitleg van een moeilijke term (in tekst of video), een veelgestelde vraag of een biografie van een betrokkene. Deze blokken met context kun je toevoegen aan artikelen om ze te verrijken.

Het handige is dat je de blokken kunt hergebruiken. Leg je één keer uit hoe een bepaalde rechtszaak zat, dan kun je die achtergrondinformatie bij elk artikel over die rechtszaak toevoegen zonder steeds dezelfde uitleg te hoeven schrijven. Voor gebruikers zijn de blokken standaard dichtgeklapt, waardoor ze niet afleiden en je ze openklapt als je meer wilt weten.

Maar misschien nog wel het meest interessante is dat je kunt meten hoe mensen met deze blokken interacteren. Klappen ze de blokken open? En hoe lang duurt het dan tot ze een ander blok openklappen of de pagina verlaten? “Je kunt die interactie-triggers meten en dat geeft je zoveel meer informatie dan wanneer je enkel de time on page meet”, legt Jolien van de Griendt me uit toen ik haar vroeg naar het verhaal achter Newschain.

Positieve reacties

85 procent van de mensen was positief Deel deze quoteVan de Griendt en Nagtzaam zijn in januari aan de slag gegaan met hun idee door een subsidie aanvraag in te dienen bij het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek. Ze kregen zo’n 35.000 euro om Newschain op te zetten en dit najaar zijn ze gestart met een betaversie. Ze probeerden hun idee uit bij Sportnieuws en BN DeStem en daar zijn de reacties van zowel journalisten als gebruikers positief. “We hebben feedback gevraagd aan bezoekers en in die steekproef was 85 procent van de mensen positief.”

De grote uitdaging voor Newschain zit natuurlijk in het ervoor zorgen dat dit concept daadwerkelijk ingebed wordt in het journalistieke proces. Zowel technisch – op dit moment is het een losse dienst met een eigen dashboard, dat gekoppeld moet worden aan het CMS van een redactie – als redactioneel. “Journalisten zijn bang het meer tijd kost”, legt Van de Griendt uit. “En je moet anders gaan nadenken over hoe je een verhaal opschrijft.”

Uiteindelijk kan het idee van Newschain ervoor zorgen dat journalisten hun verhaal beter kunnen vertellen, daar ben ik van overtuigd. Maar eerlijk gezegd is de kans groot dat de technische en redactionele uitdagingen ervoor zorgen dat zo’n mooi initiatief het uiteindelijk niet redt.

The Guardian

Hoop voor het concept komt echter uit onverwachte hoek. The Guardian lanceerde ongeveer gelijktijdig met de lancering van de eerste versie van Newschain een nieuwe functionaliteit in hun artikelen: Snippets. Dit is eigenlijk precies hetzelfde als wat Newschain doet, maar dan exclusief voor The Guardian.

Als iemand hetzelfde idee blijkt te hebben als jij dan kun je daar ontzettend van balen, maar de makers van Newschain vinden het “eigenlijk heel tof”. En het kan hen natuurlijk ook juist helpen. Als Nederlandse redacties dit zien bij The Guardian en er ook mee aan de slag willen, kunnen ze terecht bij Newschain die de technologie en journalistieke werkwijze al heeft ontwikkeld.

Algoritmes

Bekijk ook

Op weg naar de nieuwsredactie van de toekomst

Hopelijk gaan veel redacties dit idee omarmen en wordt het ook nog verder doorontwikkeld. Waar het systeem de data over het gedrag van gebruikers nu nog enkel meet en teruggeeft aan de redactie, kun je er natuurlijk ook algoritmes op loslaten. Die kunnen een artikel dan automatisch aanpassen aan de behoefte en voorkennis van de gebruiker. The Guardian experimenteert hier al mee met Smarticles.

Ook bij Newschain denken ze hier over na, maar hebben ze nog geen concrete plannen. Voor nu moeten ze vooral meer redacties vinden die Newschain willen gaan gebruiken, zodat de dienst verder doorontwikkeld kan worden. Een nieuwe subsidievraag bij Google DNI-fonds voor een subsidie staat al uit.