Sociale media hebben ons een hoop goede dingen gebracht. Zo kun je nu altijd met iedereen contact houden, waar ze ook zijn. Maar er is ook een flinke schaduwzijde. Als iedereen alles op het internet kan plaatsen, doen ze dat ook. En dat betekent dat er ook minder fijne beelden en berichten verschijnen. Die zien we echter nooit, dankzij The Cleaners.
In de 2Doc: The Cleaners nemen we een kijkje in de wereld van de mensen die sociale media voor ons opruimen. Want het is geen toeval dat je eigenlijk nooit kinderporno en andere schokkende beelden ziet op de platformen. Een groep mensen – die zich met name in de Filipijnen bevinden – ruimen die beelden voor ons op.
Je kunt zelf bedenken dat dit geen prettig beroep is. Volgens de documentaire moeten de mensen 25.000 beelden per dag beoordelen. Kinderporno, video’s van onthoofdingen, seksvideo’s, het behoort voor hen allemaal tot de orde van de dag.
Fouten maken kan bijna niet. Ze mogen slechts drie fouten per maand maken, en eigenlijk liever helemaal geen. Maar waarom doen ze dit werk dan? Dat antwoord is eenvoudig: omdat er vrijwel geen andere opties zijn. In de Filipijnen verdien je weinig en is werk schaars. Je andere optie is leven van het zoeken tussen vuilnis, en dat wil niemand.
Waar trek je de grens?
De documentaire laat ons niet alleen het werk van The Cleaners zien, maar ook op basis van welk beleid ze hun keuzes maken. En dat blijkt vrij ingewikkeld. Want waar trek je de grens?
Een goed voorbeeld dat gegeven wordt in de documentaire, is van een kunstwerk van Donald Trump. Op dat kunstwerk zien we een naakte Trump met een erg kleine penis. Satire natuurlijk, en het ging al snel de wereld over. Maar The Cleaners werken met een simpele regel: naaktbeelden mogen niet. Dus het beeld wordt verwijderd.
Dit is een typisch voorbeeld van een beleid dat misschien niet altijd even goed is. Natuurlijk wil je naaktbeelden voorkomen. Ze kunnen immers gebruikt worden voor afpersing en misschien gaat het zelfs wel om kinderporno. Maar vallen kunst en satire daar dan ook onder? Waar trek je de grens?
Censuur
Een nog groter probleem, is dat van censuur. Je maakt je er namelijk al snel schuldig aan. Aan de ene kant wil je namelijk niet dat terreurgroepen hun propaganda kunnen verspreiden. Maar diezelfde beelden kunnen ook nieuws zijn. Wanneer verwijder je ze dan en wanneer wordt het verwijderen van de beelden censuur?
In het geval van terreur tegenover nieuws kan de grens soms wat onduidelijk zijn. Maar de sociale media nemen ook beslissingen die zeer duidelijk onder censuur vallen. Bepaalde overheden willen bijvoorbeeld niet dat mensen zich tegen de overheid uitspreken. Gevolg: als de sociale media dat soort berichten niet verwijderen, wordt het medium verboden in het land. Dus worden dat soort berichten ook verwijderd.
Hoeveel macht is goed?
Aan de hand van dit soort voorbeelden en een close-up van de mensen die het schoonmaakwerk doen, laat 2Doc je in The Cleaners over een aantal belangrijke zaken nadenken. Sociale media hebben tegenwoordig veel macht, zoveel is duidelijk. Maar hoeveel macht moeten ze hebben? En zijn we het eigenlijk wel eens met de ethiek van deze bedrijven?
2Doc: The Cleaners is daarmee niet alleen informatief en interessant, maar het toont ons in welke moeilijke tijd we eigenlijk leven. Sociale media brengen ons mooie dingen, maar is misschien ook wel een gevaar voor onze samenleving en de democratie.