In de toekomst zijn we misschien wel beter voorbereid op een aanval van IS. Een natuurkundige van de University of Miami heeft namelijk een algoritme gemaakt dat de sociale media van IS scant en uiteindelijk misschien wel gebruikt kan worden om de volgende terroristische aanval van de groep kan voorspellen.
Dr. Neil Johnson ontwikkelde het algoritme met zijn team. Hij beschrijft de methode als het doorzoeken van het Russische sociale netwerk Vkontakte, waarbij gezocht werd naar positieve opmerkingen over IS in verschillende talen. Dankzij de resultaten kon Johnson met zijn team een “statisch model” maken dat zich “richt op het identificeren van gedragspatronen van online supporters van IS”.
Kleine groepen analyseren
Johnsons model probeert niet door de vloedgolf van sociale media naar kleine beetjes informatie over een potentiële aanval te zoeken, maar kijkt naar hoe kleine, zelfgeorganiseerde groepen online verschijnen voor de aanvallen in de echte wereld. Deze groepen zouden het begin zijn van nieuwe activiteit en als ze gevolgd worden, kunnen ze aanwijzingen geven waar deze activiteit zich plaatsvindt.
Hiervoor werden ruim tienduizend leden van tweehonderd verschillende groepen op Vkontakte bestudeerd, waarin IS-aanhangers alles van verklaringen over extremisme tot tips om drone-aanvallen te overleven deelden. Deze geradicaliseerde mensen blijven niet lang “lone wolfs”, maar proberen binnen een paar weken lid te worden van online groepen, blijkt uit de resultaten. De groepen verschuiven wel steeds omdat ze offline gehaald worden door de sociale netwerken, maar uiteindelijk worden ze vaak lid van grotere groepen om hun invloed te vergroten.
Niet alles is te voorspellen
Helaas is het niet mogelijk om incidenten als de schietpartijen in San Bernardino of Orlando te voorspellen, want hierbij zaten er één of twee mensen achter die alleen werkten. Maar het kan wel gebruikt worden om de beginselen van een aanval te stoppen, voordat ze genoeg tijd hebben gehad om een echte terroristische aanslag te worden.
Toch is er wel wat kritiek op het algoritme van Johnson. Terrorisme- en communicatie-experts hebben de data die in aanloop van de aanvallen in 2014 en 2015 met terugwerkende kracht geanalyseerd en alleen de onverwachte belegering in Kobani, Syrië in 2014 werd goed voorspeld. Een logische voorspelling volgens terrorisme-expert J.M. Berger, omdat het een grote militairachtige operatie was waarbij het “logisch is”dat extremisten sociale media gebruiken om steun te winnen en propaganda te verspreiden voor een aanval.
Het algoritme heeft tot nu toe dus nog geen grote aanvallen door een kleine, geheime groep weten te voorspellen. Maar het kan wel goed gebruikt worden om de incidenten waarbij IS als een grote militaire organisatie werkt te voorspellen.