Wat andere media van Teletekst kunnen leren

“Als ik wakker word, open ik altijd als eerste Teletekst op mijn telefoon”, vertelde een vriend me laatst. Hij mag dan een ‘nieuwsjunk’ zijn, zoals hij zichzelf omschrijft, maar hij is niet de enige.

Elger van der WelWekelijks schrijft Elger van der Wel een column over innovatie in de journalistiek en media. Deze week schrijft hij over Teletekst.Teletekst is in de basis een compleet achterhaalde techniek, waarbij onzichtbare beeldlijnen in het tv-signaal gebruikt worden om pagina’s met informatie door te sturen. Elke pagina bestaat uit 24 regels, die 32 tekens bevatten. Dit kunnen karakters zijn of gekleurde blokjes, meer mogelijkheden hebben de makers niet.

Toen de NOS in 1980 begon met Teletekst was het een technologische doorbraak, maar inmiddels slaat het natuurlijk helemaal nergens meer op dat de omroep zo’n achterhaalde dienst aanbiedt. Desondanks bestaat Telektekst in Nederland, als één van de weinige landen, nog steeds – zelfs de BBC is ermee gestopt. Het medium heeft zelfs een compleet nieuw leven gekregen door de app die de NOS ervoor ontwikkelde. Deze is en blijft razend populair. En bijvoorbeeld in politiek Den Haag en in radiostudio’s hangen er nog steeds tv’s waarop 24/7 Teletekst aanstaat.

Krachtig format

Waarom? Als je er over na gaat denken is het eigenlijk best logisch. Bij Teletekst weet je namelijk precies wat je kunt verwachten. Op pagina 101 vind je 9 headlines: de 9 belangrijkse nieuwsitems van dat moment. Alleen bij groot nieuws wordt daarvan afgeweken. Achter die 9 headlines bevinden zich 9 artikelen die stuk voor stuk bestaan uit drie alinea’s. Elke artikel is compact en to-the-point, omdat het medium de makers daartoe dwingt.

Ook als het gaat om het opzoeken van sportuitslagen, in het bijzonder die van de Eredivisie, lijkt er bijna niets zo overzichtelijk als pagina 818 van Teletekst.

Oneindig scrollen

Teletekst dwingt de makers om scherpe keuzes te maken en geeft het publiek precies wat het verwacht. Deel deze quoteWaar elke andere plek op internet redacties de mogelijkheid biedt om oneindig veel te publiceren en content aan te kleden met afbeeldingen, foto’s, video’s etc., is de kracht van Teletekst zijn eenvoud. Het dwingt de makers om scherpe keuzes te maken en geeft het publiek elke keer opnieuw precies wat het verwacht.

In deze tijd van multimediale storytelling en tijdlijnen waar je maar doorheen kan blijven scrollen, lijkt de behoefte van gebruikers aan het tegenovergestelde te groeien. Zie de kracht van de nieuwsbrief in je mailbox: je krijgt hem op een vast moment en als je hem uit hebt ben je bij. Ook podcasts als The Daily of Today Explained passen daarbij: één keer per dag krijg je één nieuwsonderwerp in 20 minuten met enkel audio.

AD-app

Het bijzondere is dat Teletekst nog door niemand geëvenaard is. En dat het enige verschillende tussen de app en Teletekst op je tv is dat je op de paginanummers kunt klikken. In plaats daarvan zie je nieuwsapps en sites alleen maar uitbreiden. Kijk naar de nieuwe AD-app. Nieuws- en sportartikelen, video’s, lokaal nieuws en Topics in één app. De makers omschrijven hem zelf al als vier apps in één.

Bekijk ook

Media moeten leren om te bepalen wat ze niet doen

Nu zal die app vast succesvol zijn, want de huidige strategie van het AD om zoveel mogelijk bereik te genereren werkt heel goed. Ik denk echter dat juist in deze tijd van oneindig veel informatie en onze iets te grote liefde voor onze smartphone, er ruimte is voor een tegenbeweging. Voor 1000 dingen niet doen en één ding wel doen. Waarbij een gebruiker precies weet wat hij krijgt en zijn keuze beperkt is. Waarbij hij direct een overzicht heeft van het belangrijkste nieuws.

Kwaliteit

Wie voorziet er in de behoefte van de Teletekst-gebruiker? Deel deze quoteOnderschat daarbij niet het belang van hoe goed de content is. Wat op Teletekst staat klopt en is belangrijk is het beeld dat mensen hebben. Dat is minstens zo belangrijk als het beperkte en bekende format. Het is echter niet iets waar de NOS het alleenrecht op heeft. Deze waarde zou ieder medium kunnen opbouwen, het kost echter tijd.

Daarom is het misschien goed om nu al te beginnen. De stekker gaat namelijk ooit uit Teletekst, dat kan niet anders. Wie voorziet er vanaf dat moment in de behoefte van de Teletekst-gebruiker?