Technologie is te belangrijk om enkel aan techjournalisten over te laten

Al van kinds af aan ben ik geïnteresseerd geweest in computers. En toen het internet opkwam, wilde ik niets liever dan oneindig rondsurfen en mijn eigen sites bouwen. Ik koos op de middelbare school logischerwijs informatica in mijn vakkenpakket en ging telematica – kort door de bocht netwerktechnologie – studeren aan de Universiteit Twente, maar ik werd vervolgens journalist. Zo lopen dingen in het leven.

Elger van der WelWekelijks schrijft Elger van der Wel een column over innovatie in de journalistiek en media. Deze week schrijft hij over het belang van technologische kennis voor journalisten.Exact tien jaar geleden begon ik op de online redactie van de NOS. En toen met de jaren internet en technologie steeds relevanter werden en mensen erachter kwamen dat ik dat snapte, kwamen ze steeds vaker naar me toe. Destijds hadden redacties nog geen techjournalisten. Niet bij de NOS, niet bij RTL Nieuws, niet bij kranten en niet bij nieuwssites. De techjournalisten die er waren in Nederland werkten bij sites als Tweakers en Webwereld.

Tijden zijn gelukkig veranderd. Elke grote nieuwsredactie in Nederland heeft wel één techredacteur of -verslaggever. Een complete deelredactie is soms nog wat te hoog gegrepen, maar zelfs die zie je steeds meer ontstaan. Soms door een slimme combinatie van bijvoorbeeld technologie en media in één redactie.

Ik heb de opkomst van de techjournalistiek in de algemene media van dichtbij mee mogen maken en kan alleen maar toejuichen hoe door algemene media tegenwoordig aan iedereen wordt uitgelegd hoe het zit met online veiligheid, privacy en de verandering van onze economie en maatschappij. En ook nieuwe ontwikkelingen – denk aan augmented/virtual reality, zelfrijdende auto’s en robotisering – worden steeds sneller opgepikt.

En toch heb ik wat te klagen.

Specialisten

Het probleem is namelijk nog steeds dat de kennis te veel bij specialisten ligt. Op heel veel nieuwsredacties werken all round-journalisten die berichten schrijven of video’s maken over allerlei onderwerpen. En daarbij speelt nog steeds dat er een chronisch tekort is aan technologische kennis.

Je moet als journalist als anno 2017 waar IS actief is en hoe de schoonzoon van de Amerikaanse president heet. Tegelijkertijd moet je in mijn ogen weten hoe een DDoS-aanval werkt of wat een zero-day-lek is. En natuurlijk kun je niet alles weten, zeker niet als het technologisch ingewikkeld is. Je moet echter wel weten waar je uitleg kunt vinden en deze kunnen begrijpen en zelfs daar schort het soms aan.

Niche ontstegen

Waarom dat zo belangrijk is? Omdat technologie zijn eigen niche is ontstegen. Het is onderdeel van alles wat we doen. De uitbraak van ransomware Petya – of NotPetya, als dat je voorkeur heeft – ging niet alleen over technologie. Het ging over het functioneren van economie en maatschappij, over de veiligheid van computersystemen maar daardoor ook van mensen.

De technische uitleg van die ransomware is werk voor specialisten, maar berichtgeving over de direct impact en omvang zou in principe door iedere algemene journalist gemaakt kunnen werken. En daarvoor moet je toch in de basis snappen hoe malware/ransomware werkt.

Als je bericht over de auto-industrie moet je weten hoe de zelfrijdende auto zich ontwikkelt en wat daarbij komt kijken Deel deze quoteEen ander voorbeeld zijn de recente behandelingen van de aftapwet en terughackwet in de Tweede Kamer. Als (politiek) journalist moet je begrijpen waar die wetten overgaan, net zoals je dat moet weten bij de behandeling van een nieuwe belastingwet of zorgwet. Nu is het opnieuw niet erg om hulp in te roepen van een techjournalist, maar je moet je als politiek journalist ook in zo’n dossier kunnen vastbijten zoals je dat ook bij andere dossiers doet.

Datzelfde geldt trouwens voor economiejournalisten. Een steeds groter deel van de economieberichtgeving gaat over techbedrijven, omdat die steeds groter en machtiger worden. Daarvoor moet je echter wel weten hoe de technologische ontwikkeling zelf gaat. Als je bericht over de auto-industrie moet je weten hoe de zelfrijdende auto zich ontwikkelt en wat daarbij komt kijken.

Skills

En zo kan ik nog tientallen, misschien wel honderden, voorbeelden opnoemen. Dit nog los van het feit dat je als journalist tegenwoordig natuurlijk zelf handig moet zijn met technologie. Dat je moet weten hoe je de echtheid van een foto kunt controleren met behulp van online tools of hoe je gericht kunt zoeken op Google en Twitter.

Op dat vlak zie je echter dat nieuwsredacties actief investeren in het scholen van hun mensen. Jaren geleden heb ik al wel eens een cursus Google gehad, waarin je leert over alle zoekopties die er zijn. Of een worshop waarin je leert om user generated content te verifiëren. Het kan altijd beter, maar inmiddels is iedereen er wel van doordrongen dat dit belangrijke skills zijn.

Zero-day-lek en machine learning

Het is tijd om technologie inhoudelijk uit zijn eenzame nichehoekje te halen Deel deze quoteNu is het in mijn ogen tijd om technologie ook inhoudelijk uit zijn eenzame nichehoekje te halen. Technologie is overal en we gebruiken het ieder moment van de dag, bewust en onbewust. De komende jaren zal onze afhankelijkheid van technologie alleen maar verder toenemen. Dat betekent niet dat iedere journalist moet leren programmeren of snapt hoe een encryptie-algoritme precies werkt. Maar wel dat iedere journalist weet wat de termen zero-day-lek en machine learning betekenen.

Dat moet deels worden gestimuleerd vanuit hoofdredacties, maar vooral ook vanuit journalisten zelf komen. Elke journalist heeft als karaktereigenschap dat hij ongelofelijk nieuwsgierig is. Wees dat ook naar technologie en uiteindelijk komt de rest vanzelf, daar ben ik van overtuigd.