Robots worden steeds complexer en geavanceerder en daardoor steeds vaker in gezet in bijvoorbeeld huizen, scholen, het leger en ziekenhuizen om het werk van mensen over te nemen. Als deze trend zich doorzet dan zullen we meer en meer afhankelijk worden van robots. De vraag is echter of jij een robot zou vertrouwen of zelfs gehoorzamen. Onderzoekers van de University of Manitoba namen de proef op de som.
Deze onderzoekers waren benieuwd hoe ver mensen bereid zijn te gaan in het gehoorzamen van een robot. Daarom ontwikkelden ze een experiment dat overeenkomsten vertoont met Stanley Milgram’s controversiële gehoorzaamheidsonderzoek. In dat onderzoek gehoorzaamden de participanten een autoriteitsfiguur – een onderzoeker in labaratoriumjas – die hen opdroeg om pijnlijke elektrische schokken aan vreemden toe te dienen.
In dit onderzoek is de onderzoeker vervangen voor een robot die mensen opdraagt om extreem saaie klusjes uit te voeren in plaats van beladen morele opdrachten (zoals in Milgram’s experiment).
In de video hierboven is te zien hoe een mens en een robot, genaamd Jim, mensen opdragen om een aantal opdrachten uit te voeren (op stippen op het scherm klikken, op verschillende toonhoogtes zingen, een Rubik’s kubus oplossen). Er werd de deelnemers verteld dat ze op ieder moment konden aangeven om naar de volgende opdracht te gaan.
Vervolgens kregen ze de vervelende taak om een lijst bestanden te hernoemen van .JPG naar .PNG extensies. Zodra de deelnemers klaar waren met het hernoemen van honderd bestanden kregen ze een nieuwe lijst van vijfhonderd, vervolgens duizend en zo verder voor in totaal tachtig minuten. Het punt van het onderzoek was om de deelnemers te blijven dwingen om door te gaan met de belachelijke taak om zo te kijken of ze zouden gehoorzamen, in discussie gaan of gewoon weigeren.
Sommige deelnemers gingen in discussie met de robot en probeerden hun punt duidelijk te maken. Andere begonnen te schelden of zeiden simpelweg “pass”. Jim, de robot, negeerde de protesten en antwoordde dan met: “please continue, we need more data” of “it’s essential that you continue”.
Hoewel meer mensen uiteindelijk bereid bleken om een mens te gehoorzamen dan een robot – om deze monogame taak uit te voeren – bleek toch nog de helft van de deelnemers wel naar de robot te luisteren. Met de menselijke onderzoeker haalde in totaal twaalf van de veertien deelnemers de gehele tachtig minuten. Met de robot waren dat zes van de dertien deelnemers maar waren er meer protesten en waren de deelnemers duidelijk geïrriteerd.
Aan het einde van de video vragen de onderzoekers zich af: “this is just naming files, what about morally objectionable tasks?” Zouden we dan ook naar een robot luisteren of naar ons eigen gevoel?