Na veel onduidelijkheid na de indiening van een nieuw wetsvoorstel door het kabinet, de zogenaamde ’terughackwet’, hebben vandaag ministers Van der Steur en Kamp de standpunten van het kabinet rondom versleuteling (encryptie) toegelicht.
In een brief aan de Tweede Kamer laten de twee ministers weten dat het kabinet er niet op uit is om de versleutelingsstandaarden te verzwakken, vanwege de obstakels die het opwerpt voor politie en inlichtingendiensten. In de brief komt naar voren dat encryptie onmisbaar is om burgers, bedrijven en de overheid veilig te laten communiceren of bestanden uit te laten wisselen.
Voor of tegen versleuteling?
De positie van het kabinet kwam in het geding door de inhoud van het wetsvoorstel Computercriminaliteit III. Als die wetwordt aangenomen door de Tweede Kamer krijgen inlichtingen- en politiediensten het gezag om ‘digitale huiszoekingen’ te doen. Ze mogen, als er toestemming is van de rechter-commissaris, op afstand verdachten hacken om mee te spieken. Dit soort hacks zijn vaak mogelijk door zwakheden in de versleuteling van consumentenproducten.
Maar met dit meest recente standpunt zegt het kabinet duidelijk dat de versleuteling van online diensten niet kunstmatig zwak wordt gehouden. In de brief naar voren dat het een obstakel biedt voor opsporingsdiensten: “Encryptie vormt waar het toegepast wordt door kwaadwillenden een belemmering, bijvoorbeeld wanneer zij onderzoek doen naar de verspreiding en opslag van kinderporno.”
Het veilig kunnen gebruiken van versleuteling is ook voor Nederland in economisch opzicht belangrijk:
Voor bedrijven is encryptie essentieel om bedrijfsinformatie veilig te kunnen bewaren en versturen. Het kunnen gebruiken van encryptie versterkt de internationale concurrentiepositie van Nederland en draagt bij aan een aantrekkelijk vestigings- en innovatieklimaat voor onder andere startups, datacentra en cloudcomputing. Vertrouwen in veilige communicatie en opslag van data is essentieel voor de (toekomstige) groeipotentie van de Nederlandse economie, die vooral zit in de digitale economie.
Recht op privacy
Van der Steur, Minister van Veiligheid en Justitie, zegt in de brief dat het recht op privacy zwaarder weegt dan de obstakels die versleuteling biedt voor opsporingsdiensten. “Het kabinet onderschrijft het belang van sterke encryptie voor de veiligheid op internet, ter ondersteuning van de bescherming van de persoonlijke levenssfeer van burgers, voor vertrouwelijke communicatie van overheid en bedrijven, en voor de Nederlandse economie.”
Recentelijk schreef ik een uitgebreid artikel over online privacy, en wat onder andere overheden doen om die privacy in te perken. Dit standpunt lijkt een stap in de goede richting.
Kabinetsstandpunt #encryptie is, voor dit moment, een mooi standpunt: https://t.co/p0YEPnEjwW
— Bits of Freedom (@bitsoffreedom) January 4, 2016
Bits of Freedom, een organisatie die opkomt voor de rechten van burgers als het aankomt op online privacy, zegt tevreden te zijn met het standpunt. Maar de organisatie hoopt wel dat het kabinet besluit om meer actief te investeren in internetveiligheid door actief versleutelingsprojecten te steunen.