Door middel van de huidige technologieën lijken de grenzen van ons leven steeds verder te vervagen. Het ‘eeuwige leven’, lijkt dan ook steeds dichterbij te komen. Volgens Aubrey de Grey, Brits biomedisch gerontoloog en bio-informaticus aan de afdeling genetica van de Universiteit van Cambridge is ‘veroudering’ dan ook slechts een ziekte. Volgens Grey kun je namelijk niet voorkomen dat je wordt overreden door een vrachtwagen, maar kun je de dood door veroudering (in de toekomst) wel verhelpen of voorkomen.
Grey is niet de enige die denkt dat veroudering slechts ‘een ziekte’ is. Ook de startup Unity Biotechnology denkt door middel van een nieuwe technologie binnenkort de cellen die voor de veroudering van het lichaam zorgen, uit het lichaam te kunnen verwijderen.
Unity Biotechnology is een van de vele startups binnen de ‘biotech-industrie’ die Nederland rijk is. Onder biotechnologie werd eerder het inzetten van micro-organismen voor de productie van producten als bier, wijn en medicijnen verstaan. Tegenwoordig wordt biotech ook wel gebruikt als verzamelnaam voor genomics, medische biotechnologie en genetische modificatie.
Unity Biotechnology is echter niet het enige Nederlandse succes in de biotech. De Nederlandse biotech-startups doen het zo bizar goed dat ze steeds vaker voor miljoenen en soms zelfs voor miljarden euro’s verkocht. Zo werd bijvoorbeeld het Nederlandse ThromboDx voor 70 miljoen euro verkocht aan het Amerikaanse Illumina en werden het Nederlandse Acerta Pharma en Deczma Pharma voor miljarden euro’s overgenomen door buitenlandse spelers.
Volgens Annemiek Verkamman, directeur van Hollandbio, doet Nederland het zo goed omdat er uitstekend onderzoek wordt gedaan door universiteiten en medische centra. Uit deze onderzoeken komen daarna vaak ideeën voort die de basis kunnen zijn voor een startup. Maar waar houden deze startups zich dan precies mee bezig? En is dat ook gunstig voor ons?
Gepersonaliseerde medicatie
In mei 2007 werd door het Human Genome Sequencing Center in Houstan Texas voor het eerste het hele DNA van een persoon vastgelegd. Hier deden ze vier maanden over en dit koste ongeveer 1 miljoen dollar. Nu, 9 jaar later, doen laboratoria hier niet langer dan een week over en kost het ongeveer 1000 euro.
DNA is nog steeds een van de belangrijkste onderwerpen in de biotech omdat er aan de hand van genetische data oorzaken van ziektes kunnen worden ontdekt die tot medische doorbraken kunnen leiden. Eén van de meest interessante ontwikkeling is momenteel precision medicine. Bij precision medicine, ook wel ‘gepersonaliseerde medicatie’ genoemd, wordt er aan de hand van genetische data gekeken naar de individuele verschillen tussen mensen.
Ten eerste is dit behoorlijk interessant omdat bepaalde genen kunnen voorspellen hoe groot de kans is op een (erfelijke) ziekte. Ten tweede is dit erg interessant omdat met de informatie over genen te bepalen is hoe er op bepaalde medicatie gereageerd wordt. Bio.logis is een (internationale) tool die deze twee combineert: genetische data met informatie die er bekend is over de werking van medicatie op bepaalde genen. Volgens Steinberger, de ontwikkelaar, is het bestuderen van het menselijk genoom en het verwerken van de informatie in de tool goedkoper dan het constant verstrekken van niet werkende medicijnen.
Medicijn-ontwikkeling
Naast het koppelen van medicijnen aan persoonlijke informatie, zijn er ook vele (Nederlandse) startups bezig met het ontwikkelen van nieuwe medicijnen. Een ziekte die hierbij hoog bovenaan staat is kanker. Christal Therapeutics is een Nederlandse startup die sinds 2011 bezig is met verschillende onderzoeken over de werkzaamheid en veiligheid van nano-medicijnen. Eind 2014 wisten ze uiteindelijk een investering van 6 miljoen euro binnen te slepen waarmee ze nieuwe medicijnen tegen onder andere kanker en chronische ontstekingsziekten willen ontwikkelen.
De startup wil dit doen door bestaande medicijnen in te sluiten in kleine polymeer nano-bolletjes. Hiermee moet het medicijn beter verdeeld worden door het lichaam en het geneesmiddel selectief vrijgegeven worden op de gewenste plek, zoals bijvoorbeeld in een tumor. Het op de markt brengen van deze (nog) experimentele medicijnen is vaak erg lastig door ingewikkelde wetgeving, terwijl deze medicijnen misschien wel de gouden oplossing voor patiënten met een dodelijke ziekte zijn.
De startup MyTommorows is dan ook begonnen uit een frustratie van een groep mensen die allemaal een geliefde hebben die aan een dodelijke ziekte lijdt of is gestorven. MyTomorrows maakt het mogelijk om medicijnen die nog niet zijn toegestaan op de markt, wel beschikbaar te maken voor patiënten die zijn uitbehandeld. De startup verdient er daarna pas iets aan als de medicijnen ook echt op de markt komen.
Vaststellen van ziekten
Ook voor het testen van medicijnen zijn steeds effectiever oplossingen. De startup Mimetas wil het testen op proefdieren vervangen door speciale chips die de menselijke organen nabootsen. Zo hoeven de proefdieren niet meer te lijden, maar nog belangrijker: het testen van medicijnen is zo veel effectiever.
