Soms kan je zo opgaan in een boek, film of game dat je even helemaal weg bent. Toen ik vroeger klein was kon ik dit nog veel beter. Ik speelde uren achter elkaar met bijvoorbeeld Lego of G.I. Joe en verdwaalde volledig in mijn eigen verbeelding. Nu is dat steeds moeilijker als volwassen met al die prikkels om je heen en drukte in het hoofd. Maar met de opkomst van virtual reality wordt onze verbeelding weer goed op de proef gesteld en reizen we virtueel de hele wereld over.
Bas GezelleColumnist Bas Gezelle is digital creative en schrijft over concepten waarin technologie en creativiteit elkaar versterken. Deze week: virtual reality die het brein voor de gek houdtOmdat bijna niemand een virtual headset thuis heeft worden complete virtual reality ervaringen op locatie opgetuigd. Eenmalig als activatie van een merk of als permanente opstelling, de nieuwe arcadehal is geboren. Op locatie is er controle over de omgeving en de hardware en worden de extremen opgezocht. Al onze zintuigen, van tast tot aan smaak, worden geprikkeld en houden zo ons brein voor de gek.
Bij interactief bureau Kaliber wist ik dat ik op een lullig klein richeltje stond, maar toch versterkte dat de virtuele ervaring van dat ik op een flat stond zo enorm dat ik het in mijn buik voelde. Dat fascineert mij enorm. Dat de ervaring zo intens is dat je hersenen een loopje met je nemen.
Hoe jouw ogen het brein bedriegen
Een mooi voorbeeld van een VR-ervaring die je brein voor de gek houdt is een activatie van de Zweedse internetprovider Ume. Het beeld van de gebruiker wordt realtime aangepast en vertraagd. De bedoeling was om mensen te laten ervaren hoe het is om in de echte wereld met een vertraging van je internetsnelheid te leven. Je ziet alles net iets later dan het in de echte wereld plaatsvindt. Activiteiten als een ei koken en pingpongen gaan helemaal mis.
Op de tast in virtual reality
Dit is al met beeld en geluid, kan je nagaan als dit uitgebreid wordt met tast, beweging, gevoel, geur en smaak. Met sommige VR-headsets kan je lopen in een virtuele wereld, hoe tof is het niet als je ook fysiek kan interacteren met die omgeving. Het outdoormerk Merrel verkoopt bergschoenen en wilde dat klanten die echt konden testen op onmogelijk bereikbare plekken. Ze hadden een bergpad nagebouwd met een wiebelige brug en bergwind. Daar loop je over heen en virtueel waan je op een hoog en gevaarlijk pad.
En dit was nog slechts een kleine experience, maar het bedrijf The Void doet daar een schepje boven op. Zij maken zogeheten hyper reality experiences. Een VR-ervaring waarbij ze de contouren van de hele virtuele wereld ook fysiek hebben nagebouwd. Voeg daar nog warmte, wind en water aan toe en de ultieme ervaring is geboren. Ze hebben verschillende experiences zoals Star Wars in twee Disney-parken en Ghostbusters in New York.
Virtual reality brengt het brein in beweging
Wat er in de vorige voorbeelden ook om je heen gebeurde, je bleef zelf in controle. Maar wat als je geen controle hebt over de beweging, wat doet dat met je brein? Six Flags gaat als pretpark goed met zijn tijd mee en investeert in VR-attracties zoals hun achtbaanrit ‘Superman the ride’.
Je zit dan in een achtbaan met een VR-bril op en in de virtuele ervaring zit je in een monorail. Die ontspoort en wordt gered door Superman en elke virtuele bocht maakt de achtbaan zelf ook. Volgens mij is dat enorm intens. Als je nooit in Six Flags komt kan je altijd nog de Zeph VR bestellen om die wind in je gezicht te voelen.
Baas boven baas is de 5D experience van de Zweedse Lotto. Omdat als je de Lotto wint je eindelijk die bucketlist kan gaan afvinken, hebben ze dat in VR al tot leven gebracht. Werkelijk alle zintuigen worden geprikkeld tijdens een wingsuit jump, eiland bezoek of alpine afdeling. Als dit je nog niet overhaalt om een lot te kopen.
Virtueel eten smaakt en ruikt best goed
De filmmaker Simon Klose kwam op zijn trip door Japan een project tegen van de Universiteit van Tokyo genaamd ‘Meta-Cookie’. Zij onderzochten hoe je met virtual reality smaak en honger kan beïnvloeden. Ze maken virtueel een cookie dat iemand eet groter of kleiner om te kijken wat dat voor effect heeft.
Daarnaast heeft de headset ook allemaal slangen waarmee bepaalde geuren kunnen vrijkomen. Iemand eet dan een normaal koekje, maar omdat de hersenen aardbeien ruiken, smaakt het ook naar aardbeien.
Project Nourished gaat nog een stapje verder en heeft een ervaring ontwikkeld die de gebruiker van alles laat eten terwijl hij of zij niet meer dan een smaakloos blokje alg eet. Dat blokje alg is voor de structuur en verder wordt via virtual reality, geur en geluid het brein volledig voor de gek gehouden.
Dit is geweldig om te doen, maar kan ook heel handig zijn voor bijvoorbeeld mensen met overgewicht, allergieën of diabetes.
Het Nederlandse bedrijf Sensiks heeft een product ontwikkeld waar al deze ervaringen samenkomen. Zij hebben een pod, een soort telefooncel, bedacht waar je met iedere VR-bril in kan zitten. Vanuit de pod komt vervolgens warmte, beweging, wind of geur vrij. Zij werken veel samen met de medische wereld en de zorg om bijvoorbeeld veteranen met oorlogstrauma’s (PTSS) te behandelen, maar ook mensen met Alzheimer.
Dat hoor je wel vaker, dat VR wordt ingezet om bijvoorbeeld mensen van angsten af te helpen. Dan werkt een zintuiglijke ervaring uiteraard nog veel beter. Het brein voor de gek houden heeft zo net als bij project Nourished in plaats van alleen het bieden van entertainment ook nog een nuttige functie.
Ik vind het mooi om te zien hoe iedereen experimenteert met deze zintuiglijke VR-ervaringen en ik hoop dat er snel eentje in Nederland voor het publiek beschikbaar wordt. Er zijn al wel VR-arcades, maar daar worden nog niet alle zintuigen geprikkeld. Ik wil me weer even in die Lego of G.I. Joe wereld wanen.
