Gisteren zond de EO het jaarlijkse religieuze spektakel The Passion uit. Voor het eerst dit jaar was de show ook in virtual reality te beleven: door middel van de EO VR-app zou je live het verhaal over Jezus kunnen volgen. Als VR-enthousiast word ik natuurlijk blij van dit soort initiatieven: hoe meer mensen enthousiast worden over virtual reality, hoe sneller de ontwikkelingen gaan.
Maar ik was van tevoren natuurlijk ook sceptisch: zou de EO het goed aanpakken? Het gesprek met Jip Samhoud, regisseur van de eerste Nederlandse VR-film, zat nog goed in het achterhoofd. Ook als journalist en door mijn eigen ervaringen met het maken 360-gradenvideo ga je toch op een andere manier kijken. Maar ik was bovenal benieuwd. ‘The Passion gaat beginnen, kijk je mee in VR?’, luidde de pushnotificatie van EO VR gisteravond. Hell yeah!
Het was de hel
Ik koos er bewust voor om niet met mijn Google Cardboard te kijken, maar de 360 graden-videomodus te gebruiken. De meeste mensen die de app downloaden zullen waarschijnlijk niet eens een Cardboard hebben, dus zo kon ik me in hen verplaatsen. Maar nog voordat het spektakel van start ging, was ik al teleurgesteld.
Van tevoren schreef ik namelijk dat je de uitzending met je smartphone zou kunnen kijken door je telefoon te bewegen. Dat is namelijk juist de kracht van 360 graden video: terwijl je met je telefoon in je hand een rondje draait, draait de omgeving op het scherm met je mee. Dat bleek dus niet het geval. In plaats daarvan moest ik met mijn vinger door de omgeving swipen.
Vanaf dat moment werd het alleen nog maar teleurstellender: de initial view – dat is het punt dat je als kijker in een 360 graden video als eerste ziet – was een pilaar. Daarachter kon ik nog een koor herkennen en op het midden van het podium, aan de andere kant van de pilaar, stond de band.
Ondertussen had ik ‘gewone’ versie van The Passion ook aangezet. Het beeld op mijn smartphone stond in schril contrast met de fantastische regie van lineaire televisie. Elk moment dat ik op mijn telefoon keek, miste ik de geweldige afwisseling van shots die daar werd gepresenteerd.
Ik kreeg nog de hoop dat er stiekem meerdere camera’s door Amersfoort waren geplaatst, zodat ik de scenes zelf mee kon beleven, maar dat was niet het geval. Toch maar even met mijn Cardboard kijken, dan. In die versie beweegt het beeld wel met mijn hoofd mee, maar het scherm waarmee het publiek in Amersfoort de scenes wel kan volgen, is voor mij te wazig.
Dit doet meer kwaad dan goed
Ik juich elk experiment met VR en 360 graden video toe. Maar laten we het alsjeblieft wel serieus nemen. Juist nu we ons in een fase bevinden waarin de regels van het medium nog uitgevonden moeten worden, is dat zo belangrijk. Wat ik gisteren te zien kreeg doet het medium meer kwaad dan goed. Omroepen zoals de EO hebben de kracht om veel mensen in één keer in aanraking te laten komen met het medium. Voor een aantal mensen zal dit ongetwijfeld ook de eerste keer zijn dat ze virtual reality hebben gezien.
Juist daarom is het zo belangrijk dat die ervaring goed is. Persoonlijk geloof ik enorm in de potentie van dit medium. Maar het werkt alleen als de consument er ook in gelooft. En dit soort ervaringen dragen daar niet aan bij. Zelfs als je een minuutje de tijd nam om The Passion in virtual reality te bekijken, voegde het niets toe.
Na anderhalf uur leed spreekt de vertelster (Lenette van Dongen) voor het laatst: “Was dit het nu? Was dit het einde? Er was ons een hoopvol verhaal beloofd.”
Dat was ons inderdaad.
Aan het einde legt zij ons een keuze voor: we mogen zelf bepalen hoe we The Passion interpreteren. Als een hopeloos einde? Of als een hoopvol nieuw begin?
Ik ga er nog eens goed over nadenken.