Big data speelt al een lange tijd een grote rol in de maatschappij en economie. Amerikaanse scholen gebruiken allerlei data om te voorspellen hoe groot de kans is dat studenten afstuderen, Target kan aan de hand van koopgedrag zien of je zwanger bent, Netflix raadt je aan bepaalde series te kijken en verzekeringsdienst U.P.M.C. berekent de kans op hoe vaak je medische hulp nodig gaat hebben.
Dit zijn toepassingen van big data die nu al worden gebruikt, maar volgens experts is dit slechts het topje van de ijsberg; er is nog veel meer mogelijk. Een goed moment om voor scholen te investeren in data scientists.
Kansen voor de regio
Daarom liggen hier volgens de universiteiten van Tilburg en Eindhoven, de provincie Noord-Brabant en de gemeente ’s-Hertogenbosch unieke kansen om de regio voor te bereiden op de toekomst. Volgens Jan Mengelers, voorzitter van het college van bestuur van de technische universiteit van Eindhoven gaat data science enorm belangrijk worden in de toekomst:
“Data sciences zal in de eenentwintigste eeuw dezelfde betekenis voor de samenleving hebben als olie in de twintigste eeuw heeft gehad. De vraag naar data science zal zo groot zijn, dat wij als universiteiten de noodzaak zien om nu een hele gerichte, goede opleiding daarvoor neer te zetten.”
Big data?
Waar gaat zo’n big data-opleiding eigenlijk over? Big data is een verzamelterm voor datasets die zo groot zijn dat een traditionele analyse van de data niet mogelijk is. Vaak wordt big data gebruikt om zeer nauwkeurige voorspellingen te kunnen doen over bepaald gedrag. Big data gaat hand in hand met de opkomst van digitale informatiestromen en met name de explosieve toename aan de hoeveelheid data die de mensheid creëert.
Effectief big data analyseren is echter niet zo simpel als het klinkt. Niet alle informatie die relevant is openbaar beschikbaar en daarom zijn er diverse bedrijven die deze informatie verzamelen, voor een prijs. Concreet houdt het in dat alleen grote bedrijven gebruik maken van big data of techbedrijven waarvan de gebruikers enorm veel data generen, zoals bij Facebook, Google en Netflix.
big data kan overal voor ingezet worden Deel deze quoteMaar big data kan overal voor ingezet worden, zo voorspellen de big data-analyses van het Nederlandse Leeruniek welke leerlingen mogelijk moeite krijgen met lezen en schrijven. Hierdoor kunnen leraren vroegtijdig ingrijpen en hoeven ze niet te wachten op het standaard traject dat erg veel tijd in beslag neemt.
Overheid en big data
De privésector heeft niet het alleenrecht op big data, de overheid gebruikt deze manier van analyseren al jaar en dag. De belastingdienst is één van de meest vooruitlopende in big data-gebruik, om bepaalde problemen vooraf te tackelen. Daar kun je als afgestudeerde data scientist zeker uit de voeten. Hans Blokpoel is algemeen directeur van de Belastingdienst en in een interview met De Correspondent geeft hij inzicht in hoe een overheidsinstantie big data gebruikt.
Enerzijds houden ze binnen de belastingdienst een oog op wanbetalers. Met behulp van data uit allerlei bronnen kunnen ze realtime bijhouden wat wanbetalers binnenkrijgen en uitgeven. Koopt iemand een nieuwe auto? Dan gaat er een alarmbel af. Maar de belastingdienst is ook proactief in het gebruik van data, ze analyseren data om gedragspatronen te ontdekken. Actief zoeken naar verbanden tussen de data en bijvoorbeeld het correct invullen van je belastingaangifte, ook daar kom je big data tegen.
Universitair onderwijs in Den Bosch
We gaan na honderd jaar onze tweede kans op universitair onderwijs grijpen Deel deze quoteDit soort toepassingen kunnen de alumni van de nieuwe opleiding straks ook bedenken. De partijen achter de nieuwe opleiding investeren samen 40 miljoen euro verspreid over verschillende big data-opleidingen die in 2016 van start moeten gaan. Door de samenwerking ontstaan er vier nieuwe opleidingen en komt er voor het eerst een joint master Data Entrepreneurship naar ’s-Hertogenbosch. Burgermeester Rombouts is trots om deze opleiding te mogen faciliteren in het oude klooster de Mariënburg:
“We gaan na honderd jaar onze tweede kans op universitair onderwijs grijpen. Dat had negentig jaar eerder gekund … nu zijn we ontzettend blij. We hadden deze kans niet willen laten lopen, voor de studenten, voor de werkgelegenheid, en vooral om ervoor te zorgen dat de stad jonger en internationaler kan worden.”
Er is heel bewust gekozen in de samenstelling van partners: om big data goed te kunnen begrijpen zijn de kennisgebieden van beide universiteiten noodzakelijk. In Tilburg is de universiteit gespecialiseerd in maatschappijwetenschappen en in Eindhoven in technische wetenschappen, twee aspecten die noodzakelijk zijn om met big data iets nuttigs te kunnen doen.
Slimste regio van Europa
Voor Eindhoven is de nieuwe opleiding een logische stap: de stad staat al ruime tijd bekend als de technologiestad van Nederland en zelfs van Europa. In 2011 werd Eindhoven als ‘slimste regio ter wereld’ bestempeld door het Intelligent Community Form.
Veel van de innovatie die uit Nederland komt wordt bedacht en ontwikkeld in Brainport, een vereniging van ondernemers, studenten en overheid. Door de samenwerking met andere gemeentes en onderwijsinstellingen kan deze slimme regio alleen maar groeien, waardoor er veel werkgelegenheid en kennis naar Brabant gehaald kan worden.
Hoewel de komst van de opleiding de Brabantse regio uniek maakt, is de opleiding dat niet. Zowel de universiteit van Tilburg als van Eindhoven bieden de opleiding zelfstandig aan. Daarnaast biedt ook de universiteit van Amsterdam een masterprogramma aan waarin econometriestudenten een big data-opleiding kunnen volgen.
Ethiek en privacy
De privacy-implicaties van het analyseren en gebruiken van big data staat centraal in de diverse opleidingsrichtingen. In het masterprogramma ‘Data Science: Business and Governance’ van de Universiteit van Tilburg wordt aangegeven dat de studie zich richt op: “economische en manageriële, alsmede de juridische, ethische en methodologische aspecten van Data Science.”
Er is veel discussie rondom het verzamelen van data, zowel door overheden als door bedrijven. Afgelopen week werd bekend dat de GCHQ internetgebruikers op grote schaal aftapt en techbedrijven als Facebook en Google komen vaak in het nieuws omdat zij ook allerlei data opslaan van gebruikers. Ook de belastingdienst heeft moeite om de grenzen te vinden wanneer het geoorloofd is om bepaalde data te gebruiken. Een goed moment om een lading nieuwe data scientists op te leiden met een sterk ethisch kompas.