"Technologie speelt met je gevoel van tijd"

Peter Joosten

Het gevoel van 'nu' raken we steeds meer kwijt aan apps en diensten. Technologie speelt met ons gevoel van tijd.

Mijn voeten landen op het grindpad. Het ging moeizamer dan ik had gehoopt. Een gedachte kwam in me op: “Was ik te snel begonnen?” Dat is sowieso altijd mijn zwakke punt. Technologie kan me helpen, maar uiteindelijk moet ik het zelf doen. Zelf de arbeid leveren, voldoende eten van te voren, genoeg rust nemen en vooral mezelf niet gek laten maken.

Start

Peter JoostenPeter JoostenMaandelijks staat columnist Peter Joosten stil bij de impact van nieuwe technologie op het menselijk leven. Deze maand: Technologie en tijd!Het was een kilometer geleden. Of eigenlijk: 4 minuten en 33 seconden geleden. Toen had ik op de startknop van mijn Garmin Fenix HR3 sporthorloge gedrukt. Ik had ingesteld dat ik een afstand van 5 kilometer wilde rennen. Het horloge wist wat mijn huidige record was op de 5 kilometer en gaf mij de optie: wil je proberen sneller te rennen? “Ja, natuurlijk!” dacht ik. Na een korte warming-up begon ik met rennen. Rennen tegen de tijd. Rennen tegen mijn virtuele historische zelf die een paar weken eerder het record had gezet.

Tijd

Tijd is een absoluut, relatief en een filosofisch begrip. Voor iedereen op aarde is een seconde een seconde. Her en der staan atoomklokken die de exacte tijd op de wereld aangeven.

Maar soms is tijd een relatief begrip. Als ik 2 minuten moet wachten bij de kassa in de supermarkt, dan ervaar ik die 2 minuten anders dan als ik op een rode piste in Oostenrijk naar beneden ski.

Quantumfysica

Tijd is ook een filosofisch begrip. Volgens wetenschappers in de quantumfysica hangt tijd samen met ruimte en natuurkundige wetten, zoals zwaartekracht en de positie van de waarnemer. Nog spannender zijn recente inzichten dat de toekomst van invloed is op het verleden.

Maar om heel eerlijk te zijn, als het om tijd gaat dan weten we als mensheid eigenlijk nog vrij weinig.

Waarnemer

De waarnemer. Dat ben ik. Niet dat ik me dat allemaal realiseer als ik aan het hardlopen ben.

Het enige dat ik waarneem zijn de getallen op mijn sporthorloge en het grindpad waar mijn voeten met een cadans van rond de 90 aanrakingen per minuut op landen. Ik probeer te voelen of ik nog kan versnellen of dat ik juist moet temporiseren.

Zegen of vloek?

Het moment van ‘nu’ raak ik kwijt aan apps en diensten die er alles doen om mijn aandacht te eisen Het is nog een paar weken tot de wedstrijd en technologie helpt mij hierbij. Met een sportprestatie zoals het rennen van een bepaalde afstand is het makkelijk. Ik kies er bewust voor om technologie te gebruiken om mij in het halen van mijn doelen te ondersteunen.

Maar dat is lang niet altijd zo. Zonder dat jij het realiseert, kan je slachtoffer van technologie zijn. Vaak ben ik een weerloze slachtoffer van technologie. Technologie, in de vorm van e-mail, Instagram, Twitter, Facebook en YouTube slokt mijn tijd op.

Het moment van ‘nu’ raak ik kwijt aan apps en diensten die er alles doen om mijn aandacht te eisen. Dat heeft weinig te maken met een gebrek aan wilskracht of discipline.

Voor mijn eigen podcast interviewde ik NRC journalist Wouter van Noort die een boek schreef over smartphoneverslaving. Hij vertelde mij dat technologiebedrijven er alles aan doen om je aandacht vast te houden. Daarvoor gebruiken ze allerlei psychologische trucs voor en zelfs ‘best practices’ uit gokpaleizen in Las Vegas.

Surfer

Heb je ooit op een surfplank gestaan om op een golf te surfen? Mijn ervaring is beperkt tot een week surfen in Taghazout in Marokko en Canggu op Bali. Surfen bestaat vooral uit lang wachten en, zeker als beginner zoals ik, veel proberen. Vaak ben je te vroeg of te laat met peddelen of met het staan op het surfboard.

Heel soms gaat het goed. Dat is een magisch gevoel. Het is niet mechanisch zoals met mijn hardlopen. Het is veel proberen, veel oefenen en voelen. Veel voelen.

Je kunt de tijd ook gebruiken om op te surfen Je kunt de tijd ook gebruiken om op te surfen. Niet alleen gewone tijd, maar vooral kwalitatieve tijd. De Griekse filosofen keken op twee verschillende manieren naar tijd. Naast ‘chronos’ kende ze ook ‘kairos’. Choros is de lineaire en meetbare tijd. Kairos is meer kwalitatief en gaat om waardevolle momenten en herinneringen.

Op de Biohacker Summit 2017 in Helsinki vertelde Chris Dancy hoe hij technologie gebruikt om meer ‘kairos’ te beleven. (Misschien ken je Chris wel. Hij is door Mashable in 2014 uitgeroepen tot de ‘most connected man’ van de wereld.)

https://www.instagram.com/p/BaOivdilQCw/

Herinneringen uit het verleden

De beste manier om in Kairos te leven zijn het maken van herinneringen. Dat kan je doen door metadata slim te gebruiken. Als je weet wanneer en waar een foto is genomen, krijgt de foto meer context en betekenis. Dan gaat een herinnering nog meer leven.

Chris Dancy gaat nog een stap verder. Hij en hij zijn man nemen foto’s van momenten en nemen via Shazam de muziek van dat moment op. Later, als ze thuis zijn, herbeleven ze de herinnering door dezelfde muziek af te spelen via Spotify en de foto’s te vertalen naar de kleuren van de Hue lampen. Chris Dancy: “In een zekere zin hebben we onze herinneringen gedownload om ze later weer te kunnen afspelen”.

Finish

Het horloge begon te piepen. Nog drie piepjes en ik was klaar. Dat wist ik. Gedurende de 5 kilometer had de Garmin me gezelschap gehouden en begeleid. Ik wist hoeveel seconden ik onder mijn persoonlijke record zat en het lukte me zelfs om het verder uit te bouwen. Een zalig gevoel, ondanks de pijn. Ik wist dat die pijn tijdelijk was.

Thuis

Thuis kon ik de Garmin synchroniseren met de Strava app. Op het scherm verscheen een afbeelding: een plattegrond van mijn training met alle geografische en biometrische trainingsdata, zoals de afstand, tijd, hoogtemeters, hartslag en cadans.

Ik bedacht me: dit is een foto van een ervaring. Een uitgebreide herinnering om later nog een keer te beleven.

0 Reacties
Reageer