De GIF is alweer dertig jaar oud. Misschien een wat vreemde gewaarwording, want de bewegende plaatjes zijn de laatste jaren pas echt populair geworden. Vroeger bestonden ze vooral uit irritante knipperende teksten en werden ze op sites gecombineerd met irritante MIDI-bestanden. Maar nu zijn ze niet meer weg te denken.
Een aantal GIF’jes zijn zelfs wereldberoemd geworden. Denk bijvoorbeeld aan een klappende Orson Welles of Michael Jackson die popcorn eet. Plaats die plaatjes en iedereen begrijpt wat je bedoeld.
Ontstaan van GIF
GIF’jes begonnen echter niet als bewegende plaatjes, weet Wired. Steve Wilhite bedacht de zogenaamde Graphics Interchange Format in 1986 en toen waren het nog stilstaande afbeeldingen. Wilhite wilde volgens zijn toenmalige baas Sandy Trevor twee problemen oplossen. Hij wilde een format voor afbeeldingen die op iedere computer werkte – in die tijd hadden onder meer Apple, Atari en IBM hun eigen manieren om afbeeldingen te tonen – en hij wilde een techniek maken waarmee er snel een scherpe afbeelding zichtbaar werd op een trage verbinding.
Ondertussen werd er ook aan JPEG gewerkt, wat tegenwoordig ook een populair bestandsformaat is. Maar JPEG werkt vooral goed voor foto’s en afbeeldingen met veel details. Wilhite werkte toentertijd echter bij Compuserve en dat bedrijf moest vooral citaten, weerkaarten en grafieken tonen. Simpele afbeeldingen dus, die niet heel scherp hoefden te zijn. Dus sloeg Wilhite met de GIF een andere weg in.
In mei 1987 was de eerste versie van de specificaties voor de GIF klaar. Compuserve begon een maand later met het gebruik er van. En let wel: dat was twee jaar voor Sir Tim Berners-Lee zijn World Wide Web-project aankondigde en zes jaar voordat de eerste browser voor niet-technische mensen werd aangekondigd. Het internet zoals we het nu kennen was er dus nog helemaal niet, en dat terwijl het internet de GIF groot heeft gemaakt.
Internet en GIF
Toen het internet opkwam duurde het echter niet lang voor je de ‘under construction’-plaatjes langs zag komen op een website. En ja, ook dat waren GIF’jes. Maar pas vanaf de zogenaamde “Dancing Baby” begon de GIF te lijken op de beelden die we nu kennen. Overigens was dat ook de eerste echte viral video.
Maar dat succes duurde niet lang. Designers konden steeds meer, waardoor die ‘under construction’-plaatjes verdwenen. Animators en kunstenaars kozen voor Flash en HTML5 om hun (bewegende) beelden te tonen. Maar de GIF overleefde het dal in zijn populariteit. Op websites als Tumblr en Reddit bleven ze namelijk wel bestaan.
Het succes van nu is simpel te verklaren. Je kunt bewegende plaatjes toevoegen op plekken waar ze niet per se bedoeld zijn, bijvoorbeeld in je handtekening op een forum. “Het simpelste, meest eenvoudige ding overwint”, stelt Adam Leibsoh, COO van Giphy. En toen we dat doorkregen, werd de GIF een nieuwe manier om je uit te drukken. Denk aan de slow clap, een dansende Elmo of de popcorn-etende Michael Jackson.
Geen GIF maar JIF
Wanneer de GIF zoals we hem nu kennen precies verscheen, is niet helemaal duidelijk. In 2012 bleek het echter wel populair te zijn. Het Nieman Journalism Lab noemde de Olympische Spelen in de zomer van dat jaar de “coming-out party” voor de geanimeerde afbeeldingen. In datzelfde jaar werd GIF het woord van het jaar van de Oxford Dictionaries.
Een jaar later verschenen de beelden ook in musea en kreeg Wilhite een life-time achievement award bij de Webbys. Leuk feitje: daar maakte Wilhite ook bekend dat je geen “GIF” maar “JIF” zegt, wat voor veel ophef zorgde.
Ondertussen is de GIF een belangrijk onderdeel van het internet geworden. Natuurlijk zijn er inmiddels bestandsformaten die veel meer kunnen, maar volgens David Hayes, head of creative strategy bij Tumblr, zijn de beperkingen van de GIF zijn kracht. Het daagt je uit, en dat maakt het zo leuk.
Dus gefeliciteerd GIF. We hopen dat je nooit meer weggaat.