De eerste drie maanden van 2018 blijken geen goede tijd voor Facebook. Het bedrijf is verwikkeld in een groot dataschandaal. Het Britse bedrijf Cambridge Analytica bleek namelijk data te hebben misbruikt om kiezersprofielen op te stellen. Wat is er nu allemaal gebeurd?
In maart bleek dat het Britse bedrijf Cambridge Analytica data van Facebook misbruikt had om kiezersprofielen op te stellen. Die kiezersprofielen werden vervolgens ingezet tijdens de verkiezingscampagne van de Amerikaanse president Donald Trump, maar ook tijdens Brexit.
De data werd verzameld via de app ‘thisisyourdigitallife’. Die app beloofde gebruikers inzicht te bieden in hun persoonlijkheid op basis van hun Facebookprofiel. De informatie die verzameld werd ging onder meer over je woonplaats, vrienden en likes.
Grootste probleem hierbij is dat de gebruikersdata verzameld werd, zonder dat de gebruikers hier iets van wisten. De app liep namelijk ook de vriendenlijsten van slachtoffers langs, waardoor er tientallen miljoenen dataprofielen samengesteld konden worden. Zij hadden dus ook geen toestemming gegeven. Het zou gaan om 50 miljoen Facebookprofielen. Bovendien werd de data langer bewaard dan is toegestaan.
Facebook in de problemen?
Cambridge Analytica is dus flink de fout ingegaan. Het bedrijf is in de tussentijd dan ook geschorst door Facebook. Maar waarom ligt het sociale medium dan onder vuur?
Omdat Facebook al eind 2015 op de hoogte zou zijn geweest van de ongeoorloofde dataverzameling. Het bedrijf besloot dat toen niet naar buiten te brengen. Slachtoffers werden ook niet op de hoogte gesteld. Dat gebeurt nu pas – 3 jaar later – nu klokkenluiders aan de bel hebben getrokken.
Ander punt van kritiek is dat directeur Mark Zuckerberg niet direct met een verklaring kwam. Die kwam pas enkele dagen nadat het schandaal bekend was geworden. “We hebben de verantwoordelijkheid om jullie data te beschermen, en als we dat niet kunnen doen, dan verdienen we het niet om jullie iets aan te bieden”, aldus de directeur toen.
Zuckerberg beloofde wel direct een set aan maatregelen, om dergelijke situaties in de toekomst te voorkomen. Zo wordt er minder informatie over je verzameld als je met Facebook inlogt bij een app.
Onderzoeken
Natuurlijk zijn er ook diverse onderzoeken gestart naar het schandaal, waarbij Facebook steeds in het middelpunt van de aandacht staat. Het Verenigd Koninkrijk vroeg Mark Zuckerberg om uitleg te komen geven over het schandaal, maar dat weigerde hij. In de plaats daarvan stuurt hij topman Chris Cox.
En ook het Europese Parlement doet onderzoek. Voorzitter Antonio Tajani stelt dat het misbruik van de data een “onacceptabele schending van de privacy van onze burgers” is. “Het Europees Parlement zal dit grondig onderzoeken en de betrokken digitale platformen aansprakelijk stellen.”
In Amerika wordt er door de FTC onderzoek gedaan. Deze waakhond wil weten of Facebook de privacyregels geschonden heeft. Mocht dat zo zijn, dan kan er een boete van duizenden dollars per dag per overtreding opgelegd worden.
#Deletefacebook
De onderzoeken en maatregelen zijn echter niet voor iedereen afdoende. Voor diverse bekende en onbekende mensen was het dataschandaal de druppel. Zij verwijderen nu hun Facebook-account.
WhatsApp-medeoprichter Brian Acton is daar een van, en hij riep ook anderen op hun account te verwijderen. Firefox-ontwikkelaar Mozilla adverteert niet meer op het sociale medium, totdat er meer maatregelen genomen worden om de privacy van gebruikers te beschermen.
SpaceX- en Tesla-directeur Elon Musk zei ook zijn eigen pagina en die van zijn twee bedrijven te verwijderen. En naast deze tech-topmensen verwijderden ook acteur Jim Carrey, zangeres Cher en de Britse band Massive Attack hun accounts en pagina’s.
En nu?
De grote vraag is natuurlijk wat er nu verder gaat gebeuren. Cambridge Analytica is zoals gezegd geschorst van Facebook. Daardoor kan het bedrijf niet langer op het sociale medium adverteren. Maar of zij de verzamelde data ondertussen ook hebben verwijderd – wat Facebook van ze vroeg – is onduidelijk.
Facebook zelf overweegt juridische stappen te ondernemen tegen Cambridge Analytica. “We stappen naar de rechter als dat nodig is om ze garant te stellen voor onwettig gedrag”, schreef het bedrijf in een verklaring.
Daarnaast stelt CNN dat Mark Zuckerberg tegenover het Amerikaanse Congres een verklaring af te leggen over het dataschandaal. Dat zou binnen een paar weken gebeuren.