Claire Rowland: 'Door Internet of Things wordt de wereld ingewikkelder'

De ontwikkelingen op het gebied van Internet of Things kunnen zorgen dat de wereld een stuk ingewikkelder wordt voor mensen. Dat stelt de UX-consultant Claire Rowland. “Bij voorwerpen kun je makkelijk zien wat het doet, maar langzaamaan wordt het uiterlijk niet meer bepalend voor wat iets doet. En het feit dat voorwerpen op grote afstand andere voorwerpen kunnen bedienen of volledig autonoom werken maakt het nog ingewikkelder.”

“We moeten een manier vinden hoe mensen kunnen weten wat dingen doen”, aldus Rowland. Ze werkt al een aantal jaar als adviseur op het gebied van user experience van Internet of Things-producten en is de hoofdauteur van het boek ‘Designing Connected Products: UX design for the internet of things‘. Komende vrijdag spreekt ze op ThingsCon in Amsterdam.

Nut

Claire RowlandDe Britse Claire Rowland is UX- en productconsultant op het gebied van Internet of Things. Ze werkte onder meer voor Fjord en AlertMe en schreef mee aan het boek Designing Connected Products: UX design for the internet of things.Volgens Rowland is het allerbelangrijkste bij Internet of Things-producten voor consumenten dat het gebruikers wat oplevert. “Bij bedrijven is het makkelijker om te kijken wat er te winnen is. Er zijn wat interessante consumentenproducten, maar veel zijn niet nuttig. Wat is de werkelijke waarde van slimme koelkast of een connected waterkoker?” Pas daarna is het ontwerp en de gebruikerservaring van een product belangrijk. “Als mensen het niet willen, dan maakt de rest van het design niet uit.” Op dit moment vindt Rowland het slimmer omgaan met energie in huizen de beste toepassing van het Internet of Things. Het zijn de producten waar ze het tot nu het meeste aan heeft gewerkt. “Minder energie gebruiken door mensen ook meer inzicht te geven in wat ze gebruiken. Dat is interessanter dan een apparaat dat je op afstand aan kunt zetten.”

Rowland verwacht dat we gaan zien dat veel apparaten om een vrij eenvoudige reden uitgerust worden met een internetverbinding en dat er vervolgens meer nuttige toepassingen worden ontwikkeld. “Het is heel goedkoop om connectiviteit toe te voegen aan apparaten. Bijvoorbeeld om een koelkast een seintje te laten geven als er iets stuk. Daarna gaan mensen meer functionaliteiten bouwen omdat de apparaten toch al een internetverbinding hebben.”

Problemen en uitdagingen

Het is waarschijnlijk nog wel even een zootje - Claire Rowland Deel deze quoteDe grootste uitdaging wordt het laten samenwerken van alle apparaten. “Wie reguleert dat?”, vraagt ze zich hardop af. “Het mooiste zou zijn als we toe gaan naar open standaarden, zoals we die ook hebben bij het internet; dan kan alles samenwerken. Je ziet nu echter vooral dat bedrijven hun API’s onderling voor elkaar open gooien. Hierdoor ontstaan een soort gesloten ecosystemen.” Ze doelt hiermee op bijvoorbeeld HomeKit van Apple en Samsungs Smartthings.

“Ik verwacht dat we uiteindelijk toegaan naar een mix van beiden. Sommige producten gebruiken open standaarden en andere zijn gesloten. Het is waarschijnlijk nog wel even een zootje.”

Dit vindt ze echter vanuit haar perspectief niet het interessantste probleem. Ze vindt het belangrijker dat je straks systemen moet ontwerpen die niet te complex worden als ze bestaan uit 50-60 apparaten die in huis met elkaar samenwerken. “Tot nu toe heeft niemand dat probleem opgelost.”

Het vakgebied van User Experience verschuift dan ook langzaam van productniveau naar de UX van een compleet systeem. Gedistribueerde UX, zoals Rowland het noent. “Je kunt niet beslissen over het design voor een individueel product of voor één enkele app. Je moet ontwerpen voor een heleboel producten. Waarbij je ook rekening moet houden met vertraging of betrouwbaarheidsissues.”

Data-verzameling

Ondanks dat Rowland zegt heel slecht te zijn in het voorspellen wat er in de toekomst gaat gebeuren, heeft ze de toekomstige ontwikkelingen duidelijk in het vizier. “Het wordt heel normaal voor mensen dat alles een internetverbinding heeft. En dat we zelfs niet eens meer weten welke dingen wel en niet online zijn.”

“Benedict Evans heeft een beroemde quote over dat zijn grootvader precies wist waar een motor in zat. Zijn vader wist dat niet, maar die wist dan weer waar een chip inzat. Hij zelf weet dat dan weer niet, maar hij weet op zijn beurt weer welke apparaten een internetverbinding hebben. Waarschijnlijk zullen zijn kinderen dat dan weer niet weten.”

“Desondanks is het belangrijk om te weten wat voor data er wordt verzameld en wat daarmee gebeurt. Design en UX kunnen daar bij helpen, maar het is een ongelofelijke uitdaging”, voorziet Rowland.

“Als heel veel apparaten en diensten samenwerken is het lastig om toestemming te geven, omdat de data gedeeld en gecombineerd wordt. Je kunt toestemming geven aan het verzamelen van kleine beetjes data, maar als er één dienst toegang tot al die beetjes data heeft, kan die daar allerlei conclusies uit trekken zonder dat je het weet.”

Misschien heb je een soort onafhankelijke privacy brokers nodig - Claire Rowland Deel deze quoteZe schetst het voorbeeld van hoe je aan de hand van de data van een slimme energiemeter of het verwarmingsschema van een slimme thermostaat kunt zien of iemand thuis is of niet. Als je die ook nog eens koppelt aan de locatiedata van de smartphones van de bewoners van het huis, heb je hele interessante gegevens voor inbrekers.

“Misschien heb je een soort onafhankelijke privacy brokers nodig. We gaan in ieder geval nog allerlei privacyissues zien, evenals beveiligingsproblemen. Er gaan grote fouten worden gemaakt, maar de geest gaat niet terug in de fles”, verwacht Rowland.